کد مطلب:315486 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:212

زیارت امام صادق
امام صادق (علیه السلام) به زیارت كربلا، سرزمین شهادت و فداكاری رفت و پس از زیارت امام حسین و اهل بیتش (علیهم السلام) و اصحاب برگزیده اش با شوق به زیارت قبر عمویش، عباس شتافت و بر سر مرقد بزرگ آن بزرگوار ایستاد و زیارت زیر را كه منزلت عباس را نشان می دهد و بر مكانت او گواهی می دهد با این سرآغاز خواند: «سلام خدا و سلام ملائكه ی مقرب و انبیای مرسل و بندگان صالح و همه ی شهیدان و صدیقان پاك، شبانه روز بر تو باد ای پسر امیرالمؤمنین...».

امام صادق عمویش عباس را با این كلمات كه دربردارنده ی همه ی مفاهیم و معانی تجلیل و بزرگداشت است، مورد خطاب قرار می دهد. درود و سلام خداوند، ملائكه، پیامبران مرسل، بندگان صالح، شهیدان و صدیقان را بر او می فرستد و این بهترین و برترین سلامی است برای پرچمدار كربلا.

سپس عصاره ی نبوت، امام صادق (علیه السلام) زیارت خود را چنین پی می گیرد:

«به تسلیم، تصدیق، وفاداری و فداكاریت در راه جانشین پیامبر مرسل، سبط برگزیده، راهنمای عالم، وصی ابلاغگر و مظلوم ستمدیده، شهادت می دهم...».



[ صفحه 46]



در اینجا امام صادق (علیه السلام) بهترین نشانه هایی كه به شهیدان بزرگ تقدیم می شود به عمویش عباس تقدیم می دارد. افتخاراتی از این گونه:

الف - تسلیم: همه ی امور خود را به برادرش سیدالشهداء سپرد و در همه ی مراحل و مواقف، متابعت از او را بر خود واجب كرد تا آنكه در راه او به شهادت رسید؛ زیرا به امامت برادرش كه مبتنی بر ایمان استوار به خداوند است آگاهی داشت و درستی راه و نیت خالص و رأی اصیل برادر را می دانست و بدانها باور داشت.

ب - تصدیق: عباس (علیه السلام) برادرش ریحانه ی رسول اكرم (صلی الله علیه و آله)را در تمامی مواقف و دیدگاهها تصدیق كرد و هرگز در درستی و عدالت آرمان او به خود شك راه نداد و یقین داشت برادرش بر حق است و هركه با او سر ستیز دارد در گمراهی آشكار است.

ج - وفاداری: یكی دیگر از صفات نیكی كه امام صادق (علیه السلام) به عمویش ابوالفضل نسبت می دهد، وفاداری است؛ هر پیمانی را كه در راه دفاع از برادرش امام حق و حقیقت ابوعبدالله الحسین (علیه السلام) با خدا بسته بود بجا آورد و در سخت ترین شرایط و مراحل در كنار برادر ایستاد و از او جدا نشد تا آنكه دستانش قطع شد و خود در راهش به شهادت رسید. وفاداری كه از والاترین صفات است، از ویژگیهای اساسی و عناصر حضرت ابوالفضل بود، او آفریده شده بود تا نسبت به دور و نزدیكان وفادار باشد.

د- فداكاری: امام صادق (علیه السلام) به فداكاری و جانبازی عمویش در راه برادرش سیدالشهداء (علیه السلام) گواهی می دهد، حضرت خالصانه برای از بین بردن باطل، فداكاری كرد و با پیشوایان كفر و باطل به ستیز پرداخت و با برادر در



[ صفحه 47]



جانبازیهای بزرگ و بی نظیر تاریخ شركت كرد. به قسمت دیگری از این زیارت بزرگ توجه كنیم:

«پس خداوند از طرف پیامبرش و امیرالمؤمنین و حسن و حسین - صلوات خدا بر آنان باد - بر آنچه پایداری، خویشتنداری و یاری كردن، به تو بهترین پاداش بدهد كه بهشت، بهترین فرجام است».

این قسمت شامل تجلیل و تقدیر حضرت عباس از سوی امام صادق (علیه السلام) است؛ زیرا با فداكاریهای بزرگ در راه سالار شهیدان و جانبازی در راه او و تحمل هرگونه سختی در كنار او، شایسته ی این بزرگداشت است. حضرت در این تلاشها و مقاومتها تنها رضای خدا را مد نظر داشت و خداوند نیز عوض پیامبرش، مولای متقیان، حسن و حسین - سلام الله علیهم - این جانبازیها را ارج نهاد و به او بهترین پاداشها را عطا كرد.

امام صادق (علیه السلام) زیارت خود را پی می گیرد و صفات والای عمویش عباس و جایگاهش را نزد خداوند یاد می كند و می فرماید:

«گواهی می دهم و خدا را گواه می گیرم كه تو در همان راه پیكارگران «بدر» و مجاهدان در راه خدا و صافی ضمیران خداخواه در جهاد دشمنانش و مدافعان استوار دوستانش و یاری كنندگان اولیایش، پیش رفتی و چون آنان كوشیدی، پس خداوند بهترین، والاترین و كاملترین پاداشی كه به مطیعان والیان امرش و اجابت كنندگان دعوتش می دهد، به تو عطا كند...». [1] .

امام صادق (علیه السلام) عقل ابداعگر و اندیشمند اسلام گواهی می دهد و خدا را به شهادت می طلبد بر اینكه عمویش عباس در جهادش دوشادوش برادرش، پدر



[ صفحه 48]



آزادگان، امام حسین (علیه السلام) بر همان راه شهیدان بدر پیش رفت؛ رادمردانی كه با خون پاك خود پیروزی همیشگی اسلام را مسجل كردند و با یقین به عادلانه بودن آرمان خود و با آگاهی و بصیرت تام، شهادت را انتخاب كردند و پرچم توحید و كلمه ی حق را بر بلندای تاریخ به اهتزاز درآوردند. ابوالفضل العباس نیز در این راه درخشان پیش تاخت و برای نجات اسلام از چنگال بی سر و پای اموی و ابوسفیان زاده كه می خواست كلمه ی الهی را محو كند و پرچم اسلام را درهم بپیچد و مردم را به جاهلیت نخستین برگرداند، قیام كرد و به شهادت رسید.

ابوالفضل تحت فرماندهی برادرش، پدر آزادگان در برابر طاغوت خونریز اموی ایستاد و با پایداری و قیام آنان بود كه كلمه ی حق تثبیت و اسلام پیروز شد و دشمنان حق و حقیقت و امام بشدت شكست خوردند.

امام صادق (علیه السلام) زیارت خود را ادامه می دهد و صفات برگزیده ی عمویش عباس را برمی شمارد و پاداش او را چنین یاد می كند:

«شهادت می دهم (كه) حق نصیحت را بجا آوردی و نهایت تلاشت را كردی، پس خداوند تو را در میان شهیدان مبعوث كرد و روحت را با روحهای سعیدان همراه ساخت و در وسیعترین منزل بهشتی جای داد و بهترین غرفه را به تو عطا كرد و نامت را در «علیین» پرآوازه ساخت و با پیامبران، شهیدان و صالحان - كه چه خوب رفیقانی هستند - محشورت كرد.

شهادت میدهم كه تو سستی نكردی و عقب ننشستی و با بصیرت نسبت به امرت پیش رفتی در حالی كه به صالحان اقتدا كرده بودی و پیامبران را پیروی می كردی. پس خداوند ما، تو، پیامبرش و اولیایش را در جایگاه برگزیدگان و پاكان جمع كند كه اوست مهربانترین مهربانان». [2] .



[ صفحه 49]



در قسمت پایانی زیارت، متوجه اهمیت بی مانند و موقعیت والای حضرت عباس نزد امام صادق (علیه السلام) می شویم؛ زیرا این قهرمان بزرگوار با نصیحت خالصانه و فداكاری در راه ریحانه ی رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، امام حسین (علیه السلام) از احترامی خاص نزد امام برخوردار گردید؛ لذا امام صادق دعا می كند تا خداوند عمویش را به بالاترین درجات قرب برساند و او را با پیامبران و صدیقان محشور كند.


[1] ر.ك: مفاتيح الجنان، زيارت حضرت عباس (عليه السلام).

[2] مفاتيح الجنان شيخ عباس قمي و ديگر كتب ادعيه و زيارات.